19 Nisan 2009 Pazar

Boca Juniors-River Plate derbisi

Bugün tüm dünyayı saracak olan Boca-River derbisi öncesi,futbolun bir yaşam biçimi olduğu Güney Amerika’da,yeşil sahada oynanan oyun bir ölüm kalım meselesidir.Taraftarın mutluluğunun galibiyete endeksli oldu.Arjantin denince akla tango,ve Maradona’dan sonra gelen Boca Juniors ile River Plate’tir.Entelektüellerimiz buna bir de Borges ile Piazzolla’yı ekler ancak yine tarihin en büyük derbisinin taraflarının üstünü çizemez.İşte huzurlarınızda 96 yıldır yeşil sahalarda ölümüne tango yapan iki takımı…
Kuruluş tarihi tartışmalı olan zenginlerin takımı River Plate,1901’de yeryüzüne iner.Aslında İngiliz kolonisinin iki takımı Santa Rosa ile Rosales’in birleşmesinden doğar.Birbirleriyle oynarken beyaz formaları karışmasın diye formaya konan kırmızı şerit,birleşmeyi müteakip River’a forma olacaktır.Tevatüre göre kuruculardan birinin limandayken bulduğu kutunun adıdır River Plate’in isminin esbab-ı mucibesi…
Düşman kardeş Boca da Buenos Aires’te kurulur.Gençler kulübün renkleri için limana yanaşacak ilk geminin bayrağını beklerler.Derken limana giren İsveç bandıralı gemi Habil ile Kabil’in öyküsünü başlatır.1908 ve 1912’de karşılaşsalar da,1913’te başlar o zamanların müthiş takımı Racing’in sahasında resmi tarihleri.Gülen River Plate oldu,üzülen Boca.Tangolar o dönemde Racing için kaleme alındıysa da River için ilk tango 1915’te bestelenir.Aynı fakir mahallenin iki takımının arasına 1923’te ayrılık düşer…Zenginler ve diğerleri.Her ne kadar kaybedenin gideceğine dair hikâyeler anlatılsa da,River yönetiminin el değiştirmesi yatar bu vedanın ardında.Zenginler mahallesine yerleşir River.Kötü kokan fakir mahallesini unutmaları da çabuk olur.1932’de Bernabe Ferreyra’yı Tigre’den astronomik bir fiyatla kopardıklarında lakapları konur: “Los millonarios” Artık milyonerlerin takımıdır River.Futbol endüstrisinin meşin yuvarlağa diş geçirdiği yıllara kadar aralarındaki mücadele zengin ve orta sınıfın şımarık çocuklarıyla alttakilerin savaşı diye özetlenebilir.Aslında bir kimlik savaşıdır.Boca enflasyon canavarının öğüttüklerinin takımıyken River zenginlerindir.Her ne kadar aralarındaki fark yıllar içinde kapansa da,yüreklerde hissedilen tektir.Şiddette şüpheli BocaTabii ki de aralarındaki şiddetin tarihinde Boca olağan şüphelidir.Aynı fakir mahallenin çocuklarının arasında para girince başlayan nefret onlarca insanın hayatını alır yıllar boyunca.1968’de Riverlıların üzerine atılan tutuşturulmuş kâğıtlar 74 kişinin canını alır.1994’te ise kan davası resmen tescillenir.2-0 River’ın üstünlüğüyle biten maçtan sonra şehirde savaş başlar.İnsanların üstüne ateş açan Boca’nın 12. adamı, La Doce’nin lideri Jose Barrita ve adamları skoru eşitler.Kentin duvarlarında ‘River-Boca: 2-2’ yazarken bir sonraki maç golsüz biter.Boca’nın mabedi La Bombonera’da açılan pankartsa her şeyi özetliyordur:“Kahramanlarımız, sizinle gurur duyuyoruz!”Hayatın durduğu anlarYılda iki kere hayat durur Arjantin’de. River’ın mabedi El Monumental, bir adet Bocalının kadroya alınmadığı 1978 Dünya Kupası’nın zaferine yataklık eder.River’ın ilahları Passarella ve Kempes Dünya Kupası’nı kendi mabetlerinde kaldırırken Bocalıların bazıları askeri cunta tarafından kargo uçaklarından denize bırakılmaktadır, hem de paraşütsüz olarak!Çikolata kutusu La Bombonera’nın girişinde yazan cümleyse Boca’nın varoluşunu özetler:“Boca es mi religion, Maradona es mi Dios,La Bombonera es mi iglesia” (Boca dinimdir,Maradona Tanrı’m, Bombonera ise kilisem) Gerçekten de bir Bocalı için Boca din,Maradona Tanrı,Bombonera kilisedir,gerisi teferruattır.Biri "tavuk" diğeri "leş kokan"Bir Bocalı için River Platelilerin tarifi basittir:“Gallinas” (Tavuk)! Size de yoksa bir yerlerden tanıdık geldi mi ‘Korkak tavuk Ortega’ pankartı!Beşiktaş taraftarının ‘Gallinas Ortega’ muzipliği buna alışık Arjantinli maestronun memleket özlemini dindirmişti!River Platelilere sorsanız, “Bosteros” der Bocalılara.Leş kokandır zira onlar,kötü kokan nehrin kenarına kurulmuş Boca mahallesine göndermedir bu.Aslında 20 yıl kaldıkları mahalleye,büyükbabalarının yaşadığı mıntıkaya hakaret ediyorlardır ya neyse… Adidas-Nike savaşı Öyle bir rekabettir ki bu dünyanın iki büyük markası da bundan nasibini almıştır.Adidas River’ındır,Nike Boca’nın.Taraftar bilinçlidir Arjantin’de,düşmanın sponsorundan da giyinmemektedir.Renk tercihlerindense bahsetmemek gereklidir.Bir River Plate taraftarının dolabında bile sarıyla lacivert bir araya gelmez,Bocalı kırmızıyla beyazı bilmez.Öyle bir yaşam biçimdir ki bu ayrılık,formalarla işe gidildiğinde kimse yadırgamayacaktır.Öyle bir tutku ki Boca-River,kelimelere dökmek imkânsız.Dünya döndükçe, varolacak olmasını bilmek bile insanın içini ısıtmaya yetiyor.Zira bu futbol ateşi binlerce kilometre uzaktakileri bile yakıyor…

Hiç yorum yok: